Drents Plateau

Het landelijk gebied van het Drents Plateau kenmerkt zich door een grote verwevenheid van landbouw en natuur in een landschap waarin essen, beekdalen en (veld)ontginningen belangrijke elementen vormen. In het stimuleren van ontwikkelingen op het Drents Plateau hebben deze kenmerken altijd een belangrijke rol gehad. Naast landbouw en natuur is de vrijetijdsector een belangrijke drager in het gebied. Deze verwevenheid van functies vraagt steeds om zorgvuldige belangenafweging bij nieuwe ontwikkelingen. Daarbij is het niet aan één partij om deze afweging te maken; het gaat om een samenspel tussen overheden dat ruimte geeft aan maatschappelijke en economische ontwikkelingen.

De opgave

Naast de afgesproken plannen voor de realisatie van het Natuurwerk Nederland (NNN) is er in het gebied een grote opgave als het gaat om de transitie van landbouw naar wat de landbouwvisie van de minister van LNV formuleert als ‘kringlooplandbouw’. In de landbouwvisie betekent kringlooplandbouw in de eerste plaats dat sectoren uit de agrarische sector elkaars grondstoffen gebruiken.

In de Drentse praktijk wordt al decennia samengewerkt. In Drenthe wordt 45% van alle landbouwgrond uitgeruild tussen akkerbouw en veehouderij. Deze ruime ervaring met samenwerking biedt een uitstekende voedingsbodem om op gebiedsniveau de uitdagingen in kaart te brengen voor de vertaling van kringlooplandbouw en duurzaam bodembeheer naar een regionale schaal. Bijvoorbeeld rondom wet- en regelgeving, samenwerking tussen de verschillend actoren en bevoegdheden bij de verschillende overheidslagen. 

De partners in het Drents Plateau

• Drent Agrarisch Jongeren Kontakt 
• Agrarisch ondernemers
• Waterschappen
• Aequator
• Wageningen UR
• DLV-advies
• Provincie Drenthe
• Gemeenten
• Boermarke Zijen
• Goedwijs
• Prolander
• Staatsbosbeheer
• Natuurmonumenten
• LTO
• Vereniging Drentse Boermarken
• Kennisinstellingen
• Natuur- en landschapsgroep Zeijer Wiek
• Eytemaheert
• Stichting Zeldzame Huisdierrassen
• Landschapsbeheer Drenthe

De ambitie

De gezamenlijke ambitie is in de komende jaren te komen tot een sector met zoveel mogelijk gesloten kringlopen van stikstof, fosfaat en organische stof op gebieds- en bedrijfsniveau. We willen concreet experimenteren, leren en verduurzamen vanuit drie complementaire projecten:

• Samenwerking akkerbouw – melkveehouderij met vier centrale thema’s: evenwichtsbemesting, Drentse mest, gezonde ruil, regionaal voer. 
• De boermarke Zeijen (20 actieve leden) wil “duurzaam boeren in een vitaal platteland”. Er is behoefte om gezamenlijk invulling te geven aan “circulair boeren”. Zij wil werken aan de economische en ecologische duurzame ontwikkeling van de agrarische bedrijven binnen de boermarke. 
• De Eytemaheert is opzoek naar nieuwe paden om invulling te geven aan de duurzaamheidsopgaven binnen de landbouw. Uitgangspunt is oude landbouwrassen, meerjarig grasland, gesloten kringlopen en het boeren met hoge waterpeilen.

De drie projecten zijn inhoudelijk sterk met elkaar verweven, maar hebben ieder een andere achtergrond en schaalgrootte. Samenwerking akkerbouw-melkveehouderij gaat om het aanjagen van de transitie van de “traditionele” landbouw naar kringlooplandbouw op gebiedsniveau. De boermarke gaat om een kleinere schaal waar boeren intensief samenwerken en gezamenlijk willen optrekken bij de voorliggende opgave. De Eytemaheert vliegt de opgave aan vanuit innovatie. De projecten worden onderling verbonden, waarbij deling van kennis en ervaring centraal staat.